Yaklaşık 2 hafta önce Van Gölü’ne dalarak mikrobiyalitlerle ilgili kısa film çalışmaları yapan dalgıç Cumali Birol, aynı mikrobiyalitlere, sahile 2.5 kilometre uzaklıkta bulunan Kazma Deresi’nde de karşılaşınca onları fotoğraflayıp, Prof. Dr. Mustafa Sarı ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkuş’la paylaştı.

‘MİKROBİYALİTLERDE BİNLERCE YILLIK BİLGİ GİZLİ’

Yıllardır Van Gölü altında gizli kalan ve 20 metrelik boylarıyla dünyanın en büyük mikrobiyalitleri ile su seviyesi hakkında çalışmalar yürüten Prof. Dr. Sarı ve Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akkuş, Adilcevaz’a gelerek incelemelerde bulundu. Prof. Dr. Sarı, ‘dünyada eşine benzerine az rastlanacak bir doğal yapının su altından sonra sahile uzak bir noktada da bulunmasının inanılmaz olduğunu’ söyledi. Kapsamlı çalışmalar yapacaklarını anlatan Prof. Dr. Sarı şöyle konuştu:

“Bir doğal oluşumu gelip yerinde gördük. Van Gölü’nün altında ağaç gibi büyüyen yapılar var. Bunlara mikrobiyalit diyoruz. Bu mikrobiyalitler gölün altından katman katman yukarıya doğru büyüyor. Bunlarla ilgili geçmiş yıllarda detaylı çalışmalar yaptık. Ancak karada tespit ettiğimiz bu yapı ise hiç hayal edemeyeceğimiz bir şey. Van Gölüne dalarak suyun altından çektiğimiz görüntülerin bire bir aynısını karada gördük. Karada gördüğümüz mikrobiyalit fosiller, bundan yaklaşık 6 bin 500 yıl önceki Van Gölü’nün seviyesinde bulunan mikrobiyalitlerdir.

Yani, Van Gölü 6 bin 500 sene önce şu anki seviyesinden ziyade bu mikrobiyalitlerin bulunduğu alanın daha da üstündeydi. Karadaki bu mikrobiyalitler o dönemlerde oluşmuş. Van Gölü çekildikten sonra bu mikrobiyalitler fosilleşmiş. Şimdiye kadar neden dikkatimizi çekmedi? Şimdiye kadar böyle yoğun bir mikrobiyalit fosiliyle karşılaşacağımızı hiç hayal etmedik. Fakat dalgıç arkadaşımız Cumali Birol iki hafta önce Van Gölü’nde dalış yaptıktan sonra orada gördüğü yapılarla ilgili bize bilgi verdi ve sonrada benzer yapıları burada gördüğünden bahsetti. Buraya gelip gördük ki suyun altındaki yapıların bire bir aynısı burada fosilleşmiş.”

Prof. Dr. Sarı, ‘yapılacak bilimsel araştırmalar neticesinde fosillerde saklı olan birçok bilgiyi ortaya çıkaracaklarını’ da belirterek, mikrobiyalitlerin binlerce yıllık bilgiyi sakladığını kaydetti ve ‘bu fosillerin üzerinde yapılacak bilimsel araştırmalarla, bölgenin hayvan varlığı, bitki varlığı ve iklimi ile ilgili birçok bilginin ortaya çıkacağını’ vurguladı. (dha)