Soru önergesini Çevre Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un cevaplamasını talep eden Tosun, önceki restorasyon çalışmalarına değinerek, şunları söyledi:

“Diyarbakır’ın yaklaşık bin 700 yıllık tarihi surlarında, en son restorasyon çalışması, 2014 yılında yapıldı. Çalışmalar sürdürülürken, surların Dünya Miras Listesi’ne aday gösterilmesi dolayısıyla kente gelen UNESCO uzmanları, restorasyonun doğru olmadığı ve tarihi yapıların eski haliyle korunması gerekirken, arkeolojik izlerinin yok edildiği yönünde rapor hazırlamışlardır.2015 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınan surlarda, yapılan restorasyon çalışmalarının, surların üzerindeki arkeolojik izleri yok ettiği gerekçesiyle Kültür ve Turizm Bakanlığı aracılığıyla durduruldu. UNESCO tarafından restorasyon yerine surların bütün olarak korunması için konservasyon yapılmasını ve bilim kurulu oluşturularak, master plan hazırlanması istendi.”

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi kayyımı Vali Münir Karaloğlu, restorasyon çalışmasına başlanacağını duyurmuş, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi olarak; bütçesi Diyarbakır Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı Kültür Varlıkları Fonu (YİKOB) tarafından karşılanan Urfa Kapı’dan Yedi Kardeş burcuna kadar olan 6 burcun restorasyonunu kapsayan bir restorasyon ihalesi yapıldığını ifade etmişti. Tosun, restorasyon projelerinin kayyımlardan önceki dönemde Kent Konseyi’nde veya Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Mirası üzerine oluşturulan Alan Yönetimi Başkanlığı bulunduğunu hatırlatarak, “Bu alanda yapılan çalışmalarda Mimarlar Odası başta olmak üzere ilgili odalardan ve STK’lerden görüş ve öneriler alınırdı. Ancak şu an yapılan çalışmalara bu kurumlar dahil edilememektedir. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından açık ihale usulü ile ihalesi yapılan restorasyon çalışması için ihaleye kaç firmanın katıldığı ve bu firmaların yeterlilikleri hakkında bir bilgi verilmemektedir” dedi.

PROJELERİ UZMANLAR HAZIRLAMALI

Söz konusu ihalelerin şeffaf bir şekilde yapılarak projelerin alanında uzaman kişiler tarafından hazırlanması gerektiğine dikkat çeken Tosun, “Restorasyonu yapacaklar yeterlilik kazanmış deneyimli kişilerden oluşmalı ve rekabet koşulları sağlanması da çok önemlidir. Önce projeler ve sonrasında uygulamalar kontrol edilebilir, kent dinamiklerinden veya ilgili odalarda konuya vakıf kişilerin de takibine açık yapılması durumunda restorasyonun daha sağlıklı olabileceğini söyleyebiliriz. Fakat Türkiye’de işleyiş bu şeffaflıkta olmadığı için elbette ki kaygılarımız bulunmaktadır ve kuşku duyduğumuzu söyleyebiliriz” ifadelerini kullandı.

NEDEN PROJEYLE İLGİLİ BİLGİ VERİLMEDİ?

Remziye Tosun, Çevre Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a şu soruları sordu:

1. Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan Diyarbakır Surları’nın restorasyon çalışmaları için Diyarbakır Mimarlar Odasına bilgi verilmemesinin gerekçesi  nedir?
2. Söz konusu proje için kültürel etki değerlendirme raporu hazırlanmış mıdır?
3. Proje uygulanması aşamasında Tabiat ve Kültür Varlıklarını koruma ya da benzeri kurumlardan uzmanların görüşleri alınmış mıdır?
4. Tarihi Diyarbakır surlarının bakımsız bırakıldığı bilinmektedir. Kentte yapılan restorasyon ve rehabitilasyon gibi çalışmalarının alan tahrip etmeden özgün ve otantik yapısına zarar vermeden korunmamasının gerekçesi nedir?
5. Urfa Kapıdan Yedi Kardeş burcuna kadar olan 6 burcun restorasyonunu kapsayan bir restorasyon ihalesine kaç firma katılmıştır.Bu firmalar hangileridir?
6. Tarihi bir hafıza Diyarbakır Surlarının restorasyon ihalesi yapılırken halkın ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerinin alınmamasının gerekçesi nedir?

(DUVAR)