HDP’nin barajı geçmesi tüm dengeleri değiştirecek. Hesap ortada. Eğer geçerse muhtemel tabloda 58-59 milletvekili alır. O vakit, AKP’nin vekil sayısı 289, CHP’ninki 130, MHP’ninki ise 72 olur. Takdir edersiniz ki bu başka bir Türkiye demek…
Peki HDP’nin barajı geçmesi ne kadar gerçekçi? Anketlerin bir kısmı yüzde HDP’nin oy oranını yüzde 10.5 gösteriyor. Bazıları 9.5, bazıları 9.8, bazıları 9… Mazideki nahoş deneyimlerimizden biliyoruz ki, bu anket şirketlerinin en iyi ihtimalle (artı-eksi) yüzde 2 oynama payı var. En iyi ihtimalle! Halbuki bugünkü resimde herşeyi değiştirecek şey yüzde 2’lik bir pay zaten.
O nedenle anketleri şimdilik bir kenara koyarak matematiğe yaslanalım.
Selahattin Demirtaş’ın Cumhurbaşkanlığı seçiminde aldığı oyu baz alalım ve bakalım HDP barajı geçiyor mu geçmiyor mu…
**
Takdir edersiniz ki, öncelikle yüzde 10 barajını geçmek için gereken sayıyı bulmak gerekiyor. YSK’nın rakamlarına göre yurtiçindeki seçmen sayısı 53 milyon 765 bin 231, yurtdışı seçmen sayısı 2 milyon 867 bin 658.
Bu noktada seçime katılım önem kazanıyor. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yurtiçi katılım yüzde 77, yurtdışı katılım yüzde 8 idi. Eğer 7 Haziran seçimlerinde aynen böyle bir sandık katılımı olursa, yüzde 10 barajı için alınması gereken oy 4 milyon 162 bin 864 oluyor.
Yurtiçi katılım yüzde 77’de sabitlenir, yurdışı katılım yüzde 10 ya da yüzde 15 civarında olursa ne olur?
Ya da… Yurtiçi katılım yüzde 80 ya da 83 olursa, barajı geçmek için ne gerekecek?
İşte bu ihtimaller için bir tür kombinasyon tablosu paylaşırsam daha iyi anlaşılacak:
**
Vatandaşın yurtiçi ve yurtdışında sandığa gitme oranları gördüğünüz gibi başka başka senaryolar yaratıyor. Tabii katılım arttığında Demirtaş’ın Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aldığı oy miktarının bütüne oranı da azalıyor. Neye tekabül ediyor Demirtaş’ın aldığı oy? Yurtiçinde yüzde 7 civarına…
Burada anketleri bir veri olarak devreye sokmayı deneyelim.
Onları baz alarak HDP’nin oy oranını yüzde 8, 9, 9.5, 9.7 ve 9.9 olarak düşünelim. Bu ihtimaller için HDP’nin yurtdışından alması gereken oy ne olabilir? Hemen bakalım:
-HDP yurtiçinde yüzde 7 alırsa, yurtdışından 1,264,918 ile 1,381,769 arası oy toplaması gerekecek.
-HDP yurtiçinde yüzde 8 alırsa, yurtdışından 850,926 ile 935,518 arası oy toplaması gerekecek.
-HDP yurtiçinde yüzde 9 alırsa, yurtdışından 436,934 ile 489,266 arası oy toplaması gerekecek.
-HDP yurtiçinde yüzde 9.5 alırsa, yurtdışından 229,937 ile 266,141 arası oy toplaması gerekecek.
-HDP yurtiçinde yüzde 9.7 alırsa, yurtdışından 147,139 ile 176,890 arası oy toplaması gerekecek.
-HDP yurtiçinde yüzde 9.8 alırsa, yurtdışından 105,740 ile 132,265 arası oy toplaması gerekecek.
-HDP yurtiçinde yüzde 9.9 alırsa, yurtdışından 64,340 ile 87,640 arası oy toplaması gerekecek.
Demirtaş Cumhurbaşkanlığı seçiminde yurtdışından 22 bin 582 oy aldı. Bu durumda en iyi yurtiçi senaryosunda (yani yurtiçinde yüzde 9.9 oy alırsa) HDP'nin ek olarak 52 bin ila 65 bin arası yurtdışı oyuna ihtiyacı var. En kötü senaryo olan yurtiçinde yüzde 7 oy aldığında (Demirtaş’ın katılım arttığında aldığı oy sabit kalırsa karşılığı yüzde 7 oluyor, hatırlatalım) ise yurtdışından 1 milyon 242 bin ila 1 milyon 359 bin oy alması gerekir.
En iyisini ve en kötüsünü düşünmesek… Ortalama ve kuvvetle muhtemel senaryoda ne olur? HDP yurtiçinde yüzde 9-9.5 alır. O vakit, yurtdışından 230 bin ila 490 bin oya ihtiyacı olur. 2.8 milyonluk yurtdışı seçmen içinden 250-500 bin oy alır mı, alamaz mı? İşte bunu göreceğiz.
Şunu net olarak söyleyebilirim: 7 Haziran 2015 seçimlerinin sonucunu yurtdışı oyları belirleyecek. Ve büyük ihtimalle son ana kadar, -yurtdışı oylarının sayımı bitmediği için- HDP’nin barajı geçip geçmediği net olmayacak. Bizi uzun ve hayli heyecanlı bir gece bekliyor. Bu yazıyı kaydedip, saklayın.
NOT: Kentucky Üniversitesi Siyaset Bilimi hocalarından (12’den vuran siyasi analiz ve istatistik tablolarıyla bilinen) Doç. Ozan Kalkan’a bu yazıdaki müthiş yardımları için teşekkür ederim.