Mesajların ardı arkası kesilmiyor, Facebook, Snapchat ve Instagram hesaplarının şifrelerini kırıp özel fotoğraflarını ele geçiren hackerlar durmuyordu: “Bazıları para, bazıları sadece telefon üzerinden bile olsa cinsel ilişkiye girmek istiyordu. Kimisi de sadece, hiçbir talepleri olmadan, beni korkutmak istiyordu.”
Hala, Irak’ın muhafazakâr toplumunda karşı cinsle flört için sosyal medyayı kullanmak zorunda kalan ancak hackerlar veya eski flörtleri tarafından şantaja maruz kalan çok sayıda kadından sadece biri…
‘HAREM-SELAMLIK, SOSYAL MEDYAYA YÖNLENDİRİYOR’
Fransız haber ajansı AFP’nin Irak’ta bir dizi kadın hakları savunucusuyla görüşerek hazırladığı habere göre, ülkede ‘intikam pornosu’ hızla yayılıyor. Mağdurlar, aktivistler ve avukatlar bu durumu bir dizi faktörün biraraya gelmesine bağlıyor: Buna göre, yaygın harem-selamlık uygulaması Iraklı gençleri flört için Facebook ve Instagram’a yönelmek ve buradan fotoğraflar paylaşmak zorunda bırakıyor. Ülkenin zayıf dijital güvenlik uygulamaları ve yeterince caydırıcı olmayan yasalarıysa, hackerların veya eski flörtlerin kadınlara şantaj yapmasının yolunu açıyor.
Irak kadar muhafazakâr bir toplumda bu durumun en somut potansiyel sonuçlarından biriyse ölüm… Iraklı model ve Instagram fenomeni Tara Fares, geçen yıl Bağdat’ın ortasında vurularak öldürülmüştü. Fares’in görece rahat yaşam tarzı nedeniyle öldürüldüğü sanılıyor…
HALA, ÜLKESİNİ TERK ETMEK ZORUNDA KALDI
Sosyal medya hesapları hacklenen Hala da bu cinayeti dün gibi hatırlıyor. Şantaja boyun eğmemiş ama öldürülme korkusuyla, bu yıl Irak’tan kaçmış.
‘BAŞI AÇIK BİR FOTOĞRAF BİLE ŞANTAJ SEBEBİ OLABİLİR’
Cinsiyet temelli şiddet konusunda Iraklı bir uzman olan Rusul Kamel, ülkedeki gençlerin harem-selamlık uygulamasından dolayı sosyal medyayı fiili bir tanışma platformu olarak gördüğünü ve fotoğraf paylaştığını anlatıyor. Kamel, cinsellik eğitim verilmeyen ülkede, sadece kadınların girebildiği belirtilen forumlarda cinsel konular hakkında bir nasihat arayışı olduğunu, buralarda da fotoğrafların paylaşıldığını söylüyor. Kamel, bahsi geçen karelerin sadece başı açık bir fotoğraf bile olabildiğini, giderek artan sayıda kadının bu nedenle şantaja maruz kaldığını anlatıyor.
AYDA 200 DOLAR…
Kadın hakları savunucularının, ismi açıklanmayan mağdurlar hakkında AFP’ye verdiği bilgiler, şantajın boyutuna ışık tutuyor. Öyle ki, bir kadın tam dört yıl boyunca, özel fotoğraflarını paylaşmaması için eski bir erkek arkadaşına ayda 200 dolar vermek durumunda kalmış. Bir diğeri, fotoğrafları bir hacker tarafından çalınınca telefonunu ve mücevherlerini satarak ‘fidye’ ödemiş. Bir kadın, internet üzerinden ilişki yaşadığı bir adamın “Ya benimle cinsel ilişkiye gireceksin ya da fotoğraflarını eşini gönderirim” tehdidine maruz kalmış.
Kamel, “Siber şantaj, cinsiyet temelli şiddetin neredeyse her boyutunu -cinsel, psikolojik ve ekonomik- biraraya getiriyor ve kurbanlar toplumsal veya yasal yardımı nadiren bulabiliyor” dedi.
‘KADINLARIN KARAKOLA GİTMESİ BİLE TABU’
Son üç yılda bu konudaki onlarca davaya bakan avukat Marwa Abdulridha ise cinsel şantajın ‘yaptırım olmadığı’ için yükseldiğini söylüyor. Irak’ta bir kadının bir karakola girip şikayette bulunmasının tabu olduğunu, mağdurların şantajcıların aşiretler tarafından korunuyor olmasından da korktuğunu anlatan avukat, “Birçoğunun şikayette bile bulunmamasının nedeni bu” diyor.
YARGIÇLAR ANLAMIYOR: NEDİR BU FACEBOOK?
Dava açıp hakkını arayanlarda, çoğunlukla internet hakkında fazla bilgisi olmayan veya suçu olması gerekenden farklı bir sınıfa sokan yargıçlarla karşılaşıyor. Avukat Abdulridha, “‘Nedir bu Facebook?’ diye soran yargıçlarla karşılaştım. Ve eğer bir yargıç davayı bir erkeğin bir kadını ‘terörize’ etmesi olarak görürse, terörle mücadele yasasını utgulayıp idam cezası isteyebilir. Veya iftira olarak görür ve [kadına] ceza verebilir” diyor.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI ÜÇ DAVA AÇTI
İntikam pornosunun böylesine yaygınlaşması karşısında, Irak İçişleri Bakanlığı sadece geçtiğimiz ay üç cinsel şantaj davası açtı. Bazı zanlılar dolandırıcılıkla, bazıları da tehditle suçlanıyor. Irak emniyetinin toplum polisi olarak bilinen departmanı ise farklı bir yol izleyerek, önce kadınlarla görüşüyor; onların talep etmesi halinde durumu mahkemeye taşımadan uzlaşma yöntemiyle çözmeye çalışıyor.
Bu kurumun şefi Galib Atiya, bu yolla Musul’un kuzeyinde sadece bir haftada üç cinsel şantaj vakasında uzlaşma sağladıklarını söylese de, “Fakat sorun tehlikeli bir seviyede yayılıyor” diyor ve yeni bir yasa düzenlenmesi çağrısı yapıyor.
‘MEDYA SKANDAL OLARAK GÖRMEMELİ’
Avukat Abdulridha ise daha kapsamlı bir yaklaşım öneriyor, medyanın bu tür vakalardan ‘skandal’ diye söz etmekten vazgeçmesi ve kadınlara dijital güvenlik eğitimi verilmesi gerektiğini söylüyor; “Yoksa, her an bir kadın öldürülebilir” diyor. (Duvar)