Malatya’da Ermenilerin yaşadığı mahalle olarak bilinen dönemin Salköprü şimdinin Çavuşoğlu Mahallesi eski günlere dönüyor. Mahallede bulunan ve o yıllarda Ermenilerin tek uğrak noktası olan Üç Horan Kilisesi’nin resmi açılışı 26 Ağustos’ta yapılacak.
KİLİSE 1962 YILINA KADAR SİLAH DEPOSU OLARAK KULLANILMIŞ
1955 yılında Malatya’da doğan Malatya Hayırsever Ermeniler Kültür ve Dayanışma Derneği eski başkanlarından Hosrof Köletavitoğlu, kilisenin tarihçesini ve şimdilerde yaşadığı heyecanı anlattı. Kilisenin asıl adının Üç Horan olduğunu ancak zamanla mimari yapısında taş kullanıldığı için Ermeni olmayan yerel halkın Taş Kilise olarak adlandırdığını belirten Köletavitoğlu, Rum bir mimarın 1878 yılında kilisenin inşaatına başladığını ve 1893’de tamamladığını söyledi. Aynı yıl yaşanan büyük depremde bir hayli hasar gören kilisenin uzunca bir süre onarılamadığı için kullanılamadığını söyleyen Köletavitoğlu, “Kilise tamiratın 1912 yılında tamamlanmasından sonra en son 1915 yılında kullanılmış ve sonrasında 1962 yılına kadar askeriyenin silah deposu olmuş” dedi.
‘KİLİSENİN ARKASINDA HRANT BİRAZ AŞAĞISINDA BİZ OTURUYORDUK’
Köletavitoğlu, kendi çocukluk döneminde kilisenin fonksiyonsuz olmasına rağmen Malatyalı Ermeniler tarafından sıkça ziyaret edildiğini belirtip geçmişten bahsederken yaşamının neredeyse en güzel yıllarının orada geçtiğini şu sözlerle anlattı: “Hrant Dink ile aynı mahallenin çocuğuyduk. O kilisenin hemen arkasındaki sokakta, ben de 200 metre aşağısında otururdum. Salköprü Mahallesi’nde çok güzel yıllarımız geçti. Büyüklerimizin anlattığı kadarıyla kilisede kullanılacak 3-4 metre uzunluğunda ve en az 1-1,5 metre yüksekliğindeki taşlar, şehrin yaklaşık bir saat uzakta bulunan Çamazank denilen taşocağından kağnılara yüklenip, 25-50 kişinin iplere asılmasıyla getirilmiş.”
HEM KİLİSE HEM KÜLTÜR MERKEZİ OLACAK
Köletavitoğlu, kilisenin 106 yıl sonra yeniden açılmasının kendileri için büyük önem taşıdığını ve restorasyon aşamasına kendilerinin de dahil olduğunu ve yakından takip ettiğini belirterek “2012 yılında Malatya Valisi Ulvi Saran, o dönem KUDEP yöneticilerinin de büyük gayretiyle kilisenin restore edilmesi için ilk adımları attı. Restorasyon çalışmalarında bizim bu işlerde tecrübesi olan mimar arkadaşlarımızla istişare içinde oldular. Malatya tarihinin ayaktaki sembollerinden biri olan bu önemli yapının, hem kilise hem de kültür merkezi olarak faaliyete geçmesi için büyük çaba sarf eden Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan’a ve emeği geçenlere teşekkür ediyorum. Resmi açılış töreninde ve ilk ayinde eğer şartlar izin verirse elbette ki, orada olmak ve o mutluluğu yaşamak istiyoruz” diye konuştu.
ÜÇ HORAN KİLİSESİ 28 AĞUSTOS’TA KUTSANACAK
Kilise hem kültür merkezi olarak ziyarete açık olacak hem de Ermenilerin cenaze, düğün, bayram gibi özel günlerinde kullanılabilecek. Malatya Üç Horan Kilisesi için planlanan resmi açılış, 26 Ağustos Perşembe günü yapılacak. Daha sonra kilise 28 Ağustos tarihinde kutsanacak, Patrik Sahak Maşalyan’ın da katılacağı ilk ayin ise 29 Ağustos’ta gerçekleştirilecek. (DUVAR)