Bu yıl toplu mezarlardan çıkarılan ve kimliği tespit edilen 136 kişi öğle saatlerindeki törenle Potoçari Anıt Mezarlığına defnedilecek.
Soykırımın 20. yılı için düzenlenen törenlere Bosna Herkes Başbakanı Aleksandır Vuçiç, Başbakan Ahmet Davutoğlu, Almanya Başbakanı Angela Merkel, ABD eski başkanı Bill Clinton, Hırvatistan cumhurbaşkanı Kolinda Grabar Kitaroviç da katılıyor.
Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vuçiç. tören öncesinde yaptığı açıklamada Srebrenitsa’nın ‘soykırım’ olarak tanımlamayacağını açıklamıştı.
ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Temsilcisi Samantha Power’a göre ise, Vuçiç’in anma törenlerine katılması önemli.
“Soykırımı inkar ederek barışı sağlayamazsınız” diyen Power, “Vuçiç’in oraya giderek soykırım nedeniyle Srebrenitsa’da yaşanan yıkımı kendi gözleriyle görmesi önemli” ifadelerini kullandı.
Dvutoğlu: Barış ve huzura destek vermeliyiz
Başbakan Davutoğlu, burada yaptığı konuşmada, “Bosna- Hersek’teki barış ve huzura destek vermeliyiz. Çünkü Bosna-Hersek’teki barış, Balkanlar’da, Avrupa’da ve dünyadaki barış anlamına gelir” dedi.
“Bosna- Hersek’teki barış ve huzura destek vermeliyiz. Çünkü Bosna-Hersek’teki barış, Balkanlar’da, Avrupa’da ve dünyadaki barış anlamına gelir. Bir kere daha kurbanları olan ailelerin acılarını paylaşıyorum. Aynı zamanda, 78 milyon nüfusu olan Türkiye’nin her zaman Bosna- Hersek’in yanında, her zaman Srebrenitsa’nın ve Srebrenitsa’daki ailelerin yanında olacağını belirtmek istiyorum.
“Bizim görevimiz burada olanı asla unutmamak ve aynı zamanda nefret kültürü ya da intikam kültürünün olmamasını sağlamaktır. Bosna- Hersek bugün farklı etnik ve kültürel farklılıkları olan bir ülkedir ve bizim için bir umut. Onların başarısı insanlığın başarısı, onların başarısızlığı bütün dünyanın, hepimizin başarısızlığıdır. İşte bu yüzden de hep birlikte Bosna- Hersek’e, buradaki barış ve huzura destek vermeliyiz.
Srebrenitsa’da yaşananlar Avrupa’da, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak kabul ediliyor. Eski Yugoslavya savaş suçları mahkemesinin Bosna’da işlenen suçların soykırım olduğunu kabul etmesine rağmen bu hafta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) Srebrenitsa’nın soykırım olarak kabul edilmesi için sunulan tasarısı Rusya’nın vetosuyla karşılaşmıştı.
Ne olmuştu?
Avrupa’da 2. Dünya Savaşı sonrası en büyük katliamın yaşandığı Srebrenitsa, Bosna Savaşı sırasında Birleşmiş Milletler (BM) tarafından siviller için “güvenli bölge” ilan edilmişti.
‘Güvenli bölge’ olarak ilan edilen altı yerden ilkiydi ve bölgede 400 silahlı Hollanda Barış Gücü askeri bulunuyordu.
Ancak 1995 Temmuz’unda Sırp kuvvetleri Saraybosna’nın doğusundaki kente girdikleri zaman çok uluslu kuvvetler direniş göstermeyerek geri çekilmişlerdi. Bölgenin Sırpların kontrolüne geçmesinin ardından ise 8 bini aşkın Boşnak erkek, kadın ve çocuk öldürüldü.
100 bin kişinin öldüğü 1992-1995 Bosna Savaşı’nın ardından kurbanların büyük kısmı, BM askerlerinin üssü olan ve binlerce insanın sığındığı alanın hemen karşısında yer alan Potoçari Mezarlığı’na gömülmüştü.
Sırbistan daha önce Uluslararası Adalet Divanı’nda Bosna Hersek’in Srebrenitsa kasabasında yaşanan katliam nedeniyle soykırım suçlamasıyla yargılanmıştı.
Adalet Divanı, 2007’de aldığı kararda, Srebrenitsa’da 8 bin Müslüman erkeğin Bosnalı Sırplarca öldürülmesinin soykırım olduğunu kabul etmiş ancak Sırbistan’ın bundan doğrudan sorumlu tutulamayacağına hükmetmişti.
18 Mart 2015’te Srebrenitsa Soykırımı’nı gerçekleştirenlerin arasında yer aldığı düşünülen yedi kişi gözaltına alınmıştı.İmc