Koçgiri Derneği ne zaman kuruldu, ne gibi faaliyetler yürütülüyor?
Rıza Karaman: Koçgiri Kültür Derneği’nden önce 2000 yılında çalışma grubumuz vardı. Bölgede çeşitli alanlarda araştırmalar yaptık. Kürt kimliği, alevi kimliği üzerine araştırmalar yaptık. Metropollerde asimile olmuş halkımıza ulaşmayı hedefledik bir yandan. Dilini, dinini, kültürünü unutmuş halkımıza yönelik çalışmalar yürütmeyi amaçladık. Bu çalışmalar tabi kolay olmadı. Panellerle, seminerlerle, kültür festivalleri gibi çalışmalara başladık.
Bildiğiniz üzere çatışmalı ortama geri dönüldü ve Cizre’de birçok sivil öldürüldü. Siz dernek olarak Cizre’ye ziyaret gerçekleştireceksiniz. Bu süreçten biraz bahseder misiniz?
12 Eylül dönemini hatırlarsak yaşadığımız şu son iki aylık süreci o dönem ile karşılaştırdığımızda nasıl bir tablo çıkıyor ortaya? Siz bu yaşananları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Aslında bu yaşananlarda sadece AKP’nin payı yoktur. Muhalefet partileri de buna ortaktır. HDP’yi ayrı tutarak söylüyorum bunu. Koalisyon çalışmaları boyunca görüşmeler sonucunda koalisyon çalışmaları yapılmamış ve ondan sonra da erken seçim kararı alındığında, sınır ötesi operasyon kararı çıktığında CHP vekilleri iki ellerini kaldırarak destek vermişlerdir. Kılıçdaroğlu’nun yine “terörün kökünü kaz, 400 vekili ben tamamlayayım” gibi bir sözü de olmuştur. CHP sosyal demokrat gözükmesine rağmen, Türkiye’deki iç savaşı körükleyen, destekleyen AKP’nin yanında yer alan bir zihniyettir. Cizre de çok önemli bir noktadır. Bu noktayı hedef alarak oradaki Kürtlerin demokratik güçlerini, Kürtlerin siyasi güçlerini, Kürtlerin direnişlerini bastırmak adına tüm Türkiye’ye korku salmak istemişleridir. Kürt halkı 1921 yılında da serhildana kalktı, demokratik haklar talep etti. Bu talepler Alişer, Baytar Nuri ile başladı ve devam etti. Bütün Kürtlerin talepleri aynıdır. Bu ülkede kardeşçe, eşit bir şekilde, özgürce, barış içinde yaşamak tek talepleridir. HDP’nin barajı yıkması devletin de bütün düzeni, düşüncesini yerle bir etti diyebiliriz. Bu baraj devletin barajıydı, AKP’nin değil 12 Eylül darbesinin barajıydı. Kürtlerin, emekçilerin, devrimcilerin, sosyalistlerin, yurtseverlerin önüne koyulan bir barajdır. O barajı halklar yan yana gelerek paramparça ettiler. Böyle olunca da sistemleri parçalandı. Hal böyle olunca iktidarın da yapısı parçalandı. Bunu da Kürtlerin yanı sıra, ezilen tüm halklar, yoksulu, Alevisi, emekçisi, işçisi, sosyalisti, devrimcisi, yurtseveri ile birlikte gerçekleştirdiler. Korkuları bu yüzdendir. 12 Eylül zamanı gibi sıkıyönetimi bölgede başlattılar ama bunu büyütemeyecekler. Biz bu toprakların sahipleriyiz. Biz kardeşçe yaşamak istiyoruz. Biz bu ülkenin kurucularıyız. Biz bu topraklar için büyük bedeller ödedik.
90’LARDAKİ HALKLA BUGÜNKÜ HALK ARASINDA BÜYÜK FARK VAR
İmranlı Köyleri ve Kültür Dayanışma Derneği başkanı olarak yaşanılan çatışmalı süreçten, Cizre ziyaretinizden ve yürütülen kampanyadan bahseder misiniz?
‘HİÇBİR ESKİSİ GİBİ ŞEY GİZLİ KALMIYOR ARTIK’
Cizre’de birçok sivil katledildi. En küçüğünden en büyüğüne kadar insanlar öldü. Cumhurbaşkanı ölenlerin hepsinin terörist olduğunu dile getirdi. Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?
Bunların yaratmaya çalıştığı aslında toplumsal bir cinnettir; başka bir şey değildir gerçekten. 90’lı yıllarda değiliz artık. Teknoloji ilerledi. Biz bir şekilde oradaki insanlara ulaşabiliyoruz, eskisi gibi hiçbir şey gizli kalmıyor artık. Ne kadar engelle meye çalışırlarsa çalışsınlar biz iletişim kurabiliyoruz. 35 günlük bebek onların gözünde tabii ki teröristtir. Onların zihniyetine göre 75 yaşındaki de teröristtir. Bunlar tamamen ulusal medyayı kontrol altına alarak oluşturmaya çalıştıkları algılardır. Bu medyanın geçmişteki dili de günümüzdeki dili de aynıdır. 90’lı yıllara geri dönülmüyor; sistem fabrika ayarlarına geri dönüyor! Sistem zaten buydu. İnkâr ve imha politikası hâkimdir devletin zihniyetinde. Bu politikaya geri dönülüyor. 23 can yitirildi. Ölen kadınlarımız, çocuklarımız, yaşlılarımız; bunlar sivil değil de neydi? Bunun tek bir nedeni Batıdaki toplumun milliyetçiliğini beslemek içindir. Irkçılığı ayağa kaldırmak içindir. Yoksa orada ölenlerin kimler olduğunu onlar da çok iyi biliyorlar. Yaratmaya çalıştıkları toplumsal algıdır bu. Şimdi de bayrak mitingleri adı altında etkinlikler düzenleyerek insanların arasındaki milliyetçiliği körüklemeye çalışıyorlar. İstedikleri kadar kaos ortamı yürütmeye çalışsınlar başarı olamayacaklar. Biz de İmranlı DER olarak Cizre halkıyla dayanışma adına yapacağımız ziyaretler kültürlerin dayanışması adına, halkların dayanışması adına son derece önemlidir. Bundan sonraki süreçte de kalıcı olacaktır. Hiçbir canımız yalnız değildir.
‘ÇÖZÜM SÜRECİ BİR AN ÖNCE BAŞLAMALI’
Son olarak kalıcı adil bir barışın olması için ne yapılması gerekiyor? Derneklerin bu konuya ilişkin çağrısı nedir?
Zeynel Soysal: Bizim bugünden çağrımız; bir an önce barışın sağlanması, kaos ortamına son verilmesi. Kalıcı barışın sağlanması için de Dolmabahçe mutabakatının çerçevesinde çözüm sürecinin yeniden başlamasıdır. Ama çözüm süreci derken de elbette ki sistem bu zamana kadar üzerine düşen hiçbir sorumluluğu yerine getirmedi. Tek taraftan fedakarlık beklenemez. Siz devlet olarak üzerinize düşeni yapacaksınız ki karşı taraftan fedakarlık bekleyeceksiniz. Çözüm sürecinin sağlıklı olması için de devlet üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmelidir.
Rıza Karaman: Saray’ın savaşına karşı acil barış, acil demokrasi diyoruz. Kürtlerin, Alevilerin, ezilenlerin, emekçilerin yüzyıllardır barış çağrıları vardır. Barış çağrılarını anlayabilecek devlet aklının ne yazık ki karşımızda olmadığı görülmektedir. Alişer barış istedi, o zamandan bu zamana halklarımız barış istedi. Ülkemizdeki çoğu insanın barış talebi var. Fakat karşımızdaki devlet sisteminin aklında bu kelime kesinlikle yok. Onların düşüncesi kendi çıkarlarına nasıl ulaşabilecekleri yönde, nasıl hak gasp edebilecekleri ve nasıl katliamlara imza atabilecekleri yöndedir. Barış sorumluluğunun hepsini Kürtlere yüklemişiz. Şimdi durup baktığımızda Kürt halkı Türkiye halklarına ders vermektedirler. Aştan, işten önce bölgesinde anadilinde eğitimini istiyor, insanca yaşamak istiyor, eşitlik, kardeşlik istiyor. Biz dernekler olarak barıştan yanayız. Mevcut sistemi barış için masaya oturmaya zorlayacağız, bu ülkenin halklarının bir arada yaşaması için başka bir şansın olmadığını Türkiye’nin yüzde 85’i biliyor. Ötekileri istedikleri kadar terörist göstersinler bu planlar tutmayacak. Bir gün gelecek ki Ardahan’ından Edirne’sine, Muğla’sından Cizre’sine barış sesleri yükselecek. Hepimiz bu yolda emeğimizi, ömrümüzü vereceğiz. Bizim inancımızda “Gelin canlar bir olalım” çağrısı vardır. Bu çağrıyla bütün Türkiye halklarına sesleniyoruz. Bundan başka bir çaremiz yok. Çetelere, hırsızlara, eroin tüccarlarına, devletin kasasını soyanlara karşı birleşmenin yan yana durmanın zamanıdır. Barış hemen şimdi diyoruz. Abdullah Öcalan’ın sunduğu 10 madde yeniden görüşülsün, silahlar sussun. Asker, polis ve gerilla ölmesin, kimsenin evine ateş düşmesin istiyoruz.Evrensel