En son yürürlüğe giren bedelli askerlik yasasından, 1 Ocak 2015 tarihinde 28 yaşından gün almış olan ya da 31 Aralık 2014 tarihi itibariyle 27 yaşını doldurmuş olan yaklaşık 600 bin kişiden 160 bini faydalanmıştı. Bedelli askerlik ücreti 18 bin TL olarak belirlenmişti.
Euronews’ten Kerem Congar’ın, sosyal medyada geniş yer bulan bedellik askerlikle ilgili siyasi parti liderleri ve cumhurbaşkanı adaylarının vaadlerinin neler olduğu, bugüne kadar kimin hangi açıklamayı yaptığıyla ilgili derlemesi şöyle:
ERDOĞAN: GÜNDEMİMİZDE YOK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mayıs ayı başında yaptığı açıklamasında bedelli askerliğin gündemlerinde olmadıklarını söylemişti. Erdoğan Afrin ve Fırat Kalkanı harekatlarına değinerek, “Bedelli askerlik şu anda hükümetimizin gündeminde değil. Hele gele bir tarafta Afrin bir tarafta Fırat Kalkanı varken, bu şehitlerimize özellikle gazilerimize saygısızlık olur. Bu işlerin istismarını yapanlar da çok çok fazla.”
“Hayırlısıyla şu önümüzde seçim bitmiş olsun, başkanlık sistemine geçiş dönemi hallolduktan sonra bunlar tekrar masaya yatırılır, atılması gereken adım varsa bu adımlar atılır. Ama şu anda böyle bir şey kesinlikle söz konusu değil’’ açıklamalarında bulundu.
‘YURTDIŞINDAKİLER İÇİN ÇÖZÜLECEK’
Bosna Hersek’te Avrupa’da yaşayan Türklerle bir araya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, burada yaptığı konuşmasındaysa Avrupa’da yaşayan 38 yaşını aşmış Türklerin dövizle askerlik konusundaki sıkıntılarının çözülmesi için çalışma yürütüldüğünü açıkladı. Erdoğan, yurt dışında yaşayan vatandaşlar için yapılan farklı çalışmalardan bahsederek “Dövizle askerliği 6 bin Euro’dan bin Euro’ya düşürmekle kalmadık, 38 yaşını aşmış ancak dövizle askerliğe başvurmamış kişilerin sorunlarını da yakında çözüyoruz” dedi.
İNCE: KIZABİLİRLER AMA…
CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce geçtiğimiz haftalarda bir televizyon programının canlı yayınına katılarak bedelli askerlikle ilgili düşüncelerini anlatmıştı. İnce “ülkenin terör sorunuyla mücadele ettiğini” dile getirerek bu sorun çözülmeden bedelli askerliğe yeşil ışık yakmayacağını söyledi. İnce, ”Bedelli askerlik benim gündemimde yok. Kızabilirler bana, profesyonel ordu neden olmasın. Ama Türkiye’de devlet okullarında okumuş 8 ay gitmiş er olarak askerlik yapmış birisi olarak, kendi çocuğu askerlik yapmış bir çocuğun babası olarak, Türkiye’de bu terörle mücadele sorununu çözmeden ben böyle bir şeyi gündeme getirmem” ifadelerini kullandı.
AKŞENER: KAÇ ZAMANDIR NEDEN ÇIKMIYOR?
İYİ Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Meral Akşener, Afrin operasyonunu uzun süre eleştirmişti. Ocak ayında yaptığı bir konuşmasında Afrin harekatı üzerinden bedelli askerlik konusuna değinen Akşener, hükümete sert sözler söylemişti. Akşener konuyla ilgili olarak, “Kaç zamandır bedelli askerlik çıkmıyor. Neden? Çünkü bunların bedelli ile işleri bitti. Kendi çocuklarını kurtardılar. Ben diyorum ki madem operasyona bu kadar heveslisiniz kendi çocuklarınızı gönderin, bu kadar basit. Kendi çocuklarınızı bu harekâtın ön saflarında, birliklerin içerisinde görmek istiyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Akşener henüz bedelli askerlikle ilgili güncel bir açıklamada bulunmadı.
Son çıkan bedelli askerlik yasasında ne oldu?
En son yürürlüğe giren bedelli askerlik yasasından, 1 Ocak 2015 tarihinde 28 yaşından gün almış olan ya da 31 Aralık 2014 tarihi itibariyle 27 yaşını doldurmuş olan yaklaşık 600 bin kişiden 160 bini faydalanmıştı. Bedelli askerlik ücreti 18 bin TL olarak belirlenmişti. Yurt dışında en az 3 sene çalışmış olanlar için (dövizle askerlik hizmetine tabi olan erler) bu bedel altı bin Euro’dan bin Euro’ya düşürülmüştü.
Bedelli askerlikten kimler yararlanabilir?
Bedelli askerlik iki şekilde mümkün. İkameti Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan 18 yaşını doldurmuş erkekler dönemlik çıkartılan bedelli askerlik yasalarından yararlanarak ‘bedelli askerlik’ yapabilir. Bununla birlikte, üç sene yurt dışında çalışmış T.C. vatandaşları DAHTE (dövizle askerlik hizmetine tabi olan erler) durumunu bildirerek, bedelli (dövizli) askerlikten yararlanabilir. Önceden bu vatandaşlar 21 gün süreyle askerlik yapıp zorunlu hizmetini tamamlıyordu ancak bu süre de yeni yasayla birlikte ortadan kalkmış oldu.
Bedelli askerlik yaş sınırı ve ücreti
Son çıkan bedelli askerlik yasasında yaş sınırı 27 olarak belirlenmişti. 2018’de çıkacak bedelli askerlikte yaş sınırının 1990 ve öncesi olması bekleniyor ancak 27 yaş sınırında talepler düşük kaldığı için bedelli askerlik yaşının 1993-1994 doğumlulara kadar çekilebileceği konuşuluyor. En son 2014 yılında hayata geçirilen bedelli askerlik ücreti önceden 35.000 TL iken daha sonra yapılan çalışma ve görüşmeler ile 18.000 TL’ye düşürülmüştü.
Yaş sınırı 25 olarak belirlenirse bir milyon kişi yararlanabilir
Bedelli Askerlik Platformu Başkanı Ferhat Doğan bedelli yaşının 25 olarak belirlenmesi halinde yaklaşık bir milyon kişinin bu yasadan yararlanabileceğini belirtiyor. Bu yaş 30 olarak belirlenirse bu rakam yaklaşık 400 bin kişiye düşüyor. Ferhat Doğan 2011 ve 2014’te çıkan bedelli askerlik kanunları dolayısıyla insanlarda bir beklenti oluştuğunu ve bu sebeple de gündemi meşgul ettiğini belirtiyor.